/ Nga: Dashnim HEBIBI, Cyrih/
Publicisti dhe atdhetari i njohur Rexhep Elezaj, i cili prej më shumë se tre dekadash jeton në Gjermani, ka dhënë një deklaratë ekskluzive për SAM24.info, ku ka shprehur shqetësimin e tij për organizimin e diasporës shqiptare dhe nevojën urgjente për riorganizimin e shkollës shqipe jashtë trojeve shqiptare.
Sipas Elezajt, shqiptarët e mërgatës, veçanërisht ata në Evropë dhe Amerikë, kanë qenë një faktor kyç në çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës, si dhe në mbështetjen e shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut dhe Luginën e Preshevës. Megjithatë, ai thekson se vitet e fundit, organizimi i diasporës ka pësuar një rënie të dukshme.
“Në vitet e 90-ta, kur shqiptarët përballeshin me represionin e regjimit serb, diaspora ishte një nga shtyllat kryesore të rezistencës politike dhe ekonomike. Ajo mobilizoi fonde, ndërkombëtarizoi çështjen shqiptare dhe ndihmoi në organizimin e luftës për liri. Sot, megjithëse mërgata jonë vazhdon të ketë një potencial të jashtëzakonshëm, mungon një organizim i mirëfilltë që të adresojë sfidat aktuale”, është shprehur Elezaj.
Mungesa e shkollës shqipe – rrezik për identitetin kombëtar
Një nga shqetësimet më të mëdha që ngre Elezaj është rreziku i humbjes së identitetit kombëtar te gjeneratat e reja në diasporë, si pasojë e mungesës së shkollës shqipe.
“Para dhe gjatë luftës në Kosovë, mësimi i gjuhës shqipe në diasporë ishte shumë më i organizuar. Sot, më shumë se 20 vjet pas çlirimit, kjo çështje është lënë pothuajse në harresë nga institucionet shqiptare”, thotë ai, duke e konsideruar këtë një dështim të politikave arsimore të shteteve shqiptare.
Sipas tij, ministritë e diasporës në Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut nuk kanë bërë sa duhet për të mbështetur hapjen dhe funksionimin e shkollave shqipe në mërgatë. Ai bën thirrje për një strategji të përbashkët, ku shtetet shqiptare të angazhohen seriozisht në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës kombëtare jashtë kufijve.
“Një popull që harron gjuhën e tij, harron edhe rrënjët dhe historinë e tij. Nëse duam që fëmijët tanë të mos asimilohen dhe të ruajnë identitetin e tyre shqiptar, atëherë duhet të sigurojmë që ata të mësojnë shqip. Përndryshe, pas disa gjeneratash, diaspora mund të humbasë lidhjet e saj me atdheun”, paralajmëron Elezaj.
Integrimi dhe sfidat e diasporës shqiptare
Për sa i përket integrimit të shqiptarëve në shoqëritë ku jetojnë, Elezaj vlerëson se gjenerata e re ka arritur të bëjë hapa të rëndësishëm në aspektin arsimor dhe profesional.
“Sot kemi shqiptarë të suksesshëm në Gjermani, Zvicër, Amerikë dhe vende të tjera të botës, të cilët janë pjesë e jetës akademike, ekonomike dhe politike të këtyre vendeve. Kjo është një arritje e madhe. Por, integrimi nuk duhet të nënkuptojë asimilim. Për këtë arsye, mbajtja gjallë e gjuhës dhe kulturës shqiptare është më e rëndësishme se kurrë”, thotë ai.
Elezaj përmend edhe sfidat e para me të cilat u përball si mërgimtar në Gjermani, duke kujtuar vështirësitë me gjuhën, punësimin dhe integrimin në një shoqëri të re. “Mërgimi nuk është i lehtë për askënd. Unë e di nga përvoja ime se sa shumë sakrifica bëjnë shqiptarët që jetojnë jashtë vendit. Por, për të mbijetuar, duhet të ruajmë vlerat tona dhe të mbështesim njëri-tjetrin”, shprehet ai.
Thirrje për veprim: “Diaspora duhet të jetë aktive”
Në fund të deklaratës së tij për SAM24.info, Rexhep Elezaj thekson se është e domosdoshme që diaspora shqiptare të organizohet më mirë dhe të ushtrojë presion mbi institucionet shtetërore për të përmbushur përgjegjësitë e tyre ndaj mërgatës.
“Ne nuk mund të presim gjithçka nga shtetet tona amë, por duhet të jemi aktivë dhe të ndërmarrim hapa konkretë për të forcuar organizimin e diasporës. Shkolla shqipe, ruajtja e kulturës dhe përkrahja për çështjet kombëtare duhet të jenë prioritet për të gjithë shqiptarët kudo që ndodhen”, përfundon ai.
SAM24.info